Uluslararası Hukuk Boyutuyla 1915 Olayları

TEHCİRİN HUKUKİ NİTELİĞİ VE ZORUNLU GÖÇ SIRASINDA YAŞANAN CAN KAYIPLARININ "SOYKIRIM” SAYILMASI KONUSUNDA ULUSLARARASI ADALET DİVANI, BU ESERİN ÜÇÜNCÜ KISMINDA METNİNE YER VERİLEN 3 ŞUBAT 2015 TARİHLİ KARARIYLA, DİASPORA İLE FARKLI DÜŞÜNDÜĞÜNÜ ORTAYA KOYMUŞTUR. ESASEN OSMANLI DEVLETİNİN HALEFİ OLAN TÜRKİYE CUMHURİYETİ OSMANLI DÖNEMİNDE YABANCI DEVLETLERDEN ALINAN BORÇLARIN KENDİ HİSSESİNE DÜŞEN KISMINI ÖDEMİŞTİR. FAKAT BORÇ VEYA KREDİ SÖZLEŞMESİNE İLİŞKİN ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ İLE SELEF DEVLETİN SEBEBİYET VERDİĞİ OLASI SÖZLEŞME DIŞI ZARARLAR FARKLI KATEGORİLERDİR. SÖZLEŞME DIŞI SEBEPLERDEN KAYNAKLANAN BORÇLARDA SELEF DEVLETİN VERDİĞİ ZARARLARDAN HALEF DEVLET SORUMLU TUTULMAMAKTADIR. DİASPORA BU NEDENLE SİYASİ BASKILARLA SONUÇ ALMAKTAN MEDET UMMAKTADIR. AMA HER ŞEYE RAĞMEN DİASPORA VE ÇEVRELERİ, SOMUT BİR KAZANIM ELDE EDEMEMİŞTİR. BU DURUMDA DİASPORA İÇİN KALAN TEK YOL VATANA İHANET ETTİĞİ İÇİN VATANDAŞLIKTAN ÇIKARILANLARIN MÜLKİYET HAKLARINI BİR ŞEKİLDE DİRİLTMENİN YOLLARINI ARAMAKTIR. BU NOKTADA BİRİNCİ KISMIN İLK BÖLÜMÜNDEN DE ANLAŞILACAĞI GİBİ YİRMİNCİ YÜZYIL BAŞLARINDA DA BUGÜN OLDUĞU GİBİ VATANDAŞLARIN ÖZEL MÜLKİYET HAKLARI DEVLETLER HUKUKUNUN KAPSAMINDA GÖRÜLMEMEKTEYDİ. EMVAL-İ METRUKE OLARAK ANILAN VE DAHA ÇOK VATANDAŞLIKTAN İHRAÇ EDİLENLERDEN VEYA KAYIP KİŞİLERDEN KALMA MÜLKLERİN İÇ HUKUK VE AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ ÜZERİNDEN ELDE EDİLMESİ DE MÜMKÜN GÖRÜNMEMEKTEDİR. BU DURUMUN İKİ NEDENİ VARDIR. BUNLARDAN İLKİ, OSMANLI ARAZİ HUKUKUNUN ÇOK BÜYÜK KISMINI OLUŞTURAN, TARIM VE HAYVANCILIK İÇİN TAHSİS EDİLEN ARAZİLERİN, MİRÎ ARAZİ STATÜSÜNDE OLMASIDIR. BU NEVİ ARAZİLER BİREYSEL MÜLKİYETE KONU OLMAMAKTAYDI. HÂKİMLERİMİZİN BU KONULARI HAKKIYLA BİLMELERİ ADALET İÇİN GEREKLİDİR. ÇÜNKÜ AİHM İLK DERECE MAHKEMELERİNİN VERDİĞİ KARARLARA DAHA BÜYÜK ÖNEM İZAFE ETMEKTEDİR. İÇİNDEKİLER I.KISIM BİRİNCİ BÖLÜM II. DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİNDE DEVLETLER HUKUKUNDA ÖZEL MÜLKİYETİN KORUNMASI ANLAYIŞI VE SÜRGÜNLE BAĞLANTILI GÜNCEL AİHM KARARLARINDA DURUM 1.KURAMSAL ÇERÇEVE 2.XVIII. YÜZYILA KADAR ÖZEL MÜLKİYETİN DEVLETLER HUKUKUNDA GELİŞİMİ 3.XIX. YÜZYILDA ÖZEL MÜLKİYET VE DEVLETLER HUKUKU 3.1.ÖZEL MÜLKİYET LEHİNE VE ALEYHİNE GELİŞMELER 3.2.SAVAŞ VE ÖZEL MÜLKİYET HAKKININ KORUNMASI 4. XX. YÜZYIL BAŞLANGICINDA ÖZEL MÜLKİYET VE DEVLETLER HUKUKU 5. BOLŞEVİK İHTİLALİ 6.BARIŞ ANTLAŞMALARINDA ÖZEL MÜLKİYETE SON VERİLMESİ 6.1.VERSAY ANTLAŞMASI ÖRNEĞİ 6.2.LOZAN ANTLAŞMASI ÖRNEĞİ 7. MÜLKİYETE İLİŞKİN DEĞERLENDİRME 8.AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNİN MÜLKİYET HAKKINA İLİŞKİN VERDİĞİ BAZI KARARLAR 8.1. E. U. A./. ALMANYA (14849/08), 12.05.2009 TARİHLİ KARAR 8.2. H. /ÇEK CUMHURİYETİ (53341/99) 10.06.2003 TARİHLİ KARAR 8.3. F. HEUER /POLONYA 09.10.2008 TARİHLİ KARAR 8.4. J. BERGAUER/ÇEK CUMHURİYETİ (BN.17120/04) 13.12. 2005 KARAR 8.5. AİHM KARARLARI HAKKINDA GENEL DEĞERLENDİRME KAYNAKÇA İKİNCİ BÖLÜM EMVAL-İ METRUKE KAPSAMINDAKİ MÜLKİYET DAVALARININ AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ SÜRECİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 1.GİRİŞ 2.AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ ÇERÇEVESİNDE MÜLKİYET HAKKI 2.1.TANIM VE KAPSAM 2.2.DEVLETİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 2.3.MÜLKİYET HAKKININ İÇERİĞİ 2.4.MÜLKİYET HAKKINA MÜDAHALE 2.4.1.HUKUKA UYGUNLUK 2.4.2.MEŞRU AMAÇ (KAMU YARARI/GENEL YARAR) 2.4.3. ÖLÇÜLÜ / ORANTILI OLMA 3. MAHKEMENİN YETKİSİ VE DAVANIN KABUL EDİLEBİLİRLİK ŞARTLARI 3.1.İÇ HUKUK YOLLARININ TÜKETİLMESİ 3.2.KİŞİ BAKIMINDAN YETKİ (RATİONE MATERİAE) 3.3.ZAMAN BAKIMINDAN YETKİ (RATİONE TEMPORİS) 4.EMVAL-İ METRUKE KAPSAMINDAKİ MÜLKİYET DAVALARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRME 4.1.TÜRK MAHKEMELERİNİN DAVACININ TALEBİNİ HAKLI GÖRMESİ HALİNDE ORTAYA ÇIKACAK DURUM 4.2.TÜRK MAHKEMELERİNİN DAVAYI ESASTAN REDDETMESİ HALİNDE ORTAYA ÇIKACAK İHTİMALLER 4.2.1.AİHM’NİN MÜDAHALEYİ ANLIK İHLAL OLARAK DEĞERLENDİRMESİ İHTİMALİ 4.2.2.AİHM’NİN MÜDAHALEYİ SÜREGELEN DURUM KAPSAMINDA DEĞERLENDİRMESİ İHTİMALİ 4.2.3.MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUĞU 5.SONUÇ KAYNAKÇA ÜÇÜNCÜ BÖLÜM EŞYA HUKUKU VE YARGI KARARLARI AÇISINDAN EMVAL-İ METRÛKE 1.GİRİŞ 2.TAPU SİCİLİNİN ALENİYETİ (KAMUYA AÇIKLIĞI) AÇISINDAN 3.EMVAL-Î METRÛKE MEVZUATI HÜKÜMLERİ AÇISINDAN 4.TAŞINMAZIN ESKİ SAHİBİNE İADESİNE ENGEL HÜKÜMLER AÇISINDAN 4.1.GENEL OLARAK 4.2.810 SAYILI KANUN AÇISINDAN 4.3.501 SAYILI TEFSİR KARARI AÇISINDAN 4.4.1515 SAYILI KANUN AÇISINDAN 4.5.TMK M. 713 (TKM M. 639) AÇISINDAN 4.6.KADASTRO KANUNU M. 18/II HÜKMÜ AÇISINDAN 5.YARGI KARARLARI AÇISINDAN 5.1.ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI AÇISINDAN 5.1.1.KARARDA YER ALAN İFADELER 5.1.2.MÜLKİYET HAKKININ NİTELİĞİ AÇISINDAN 5.1.3.ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ 5.2.YARGITAY KARARLARI AÇISINDAN 5.2.1.YARGITAY İÇTİHADI BİRLEŞTİRME KARARLARI 5.2.2.YARGITAY’IN DİĞER KARARLARI 5.3.DANIŞTAY KARARLARI AÇISINDAN SONUÇ DÖRDÜNCÜ BÖLÜM KURTULUŞ SAVAŞI SONRASI DÜŞMANLA İŞBİRLİĞİ YAPTIĞI İÇİN TÜRKİYE’DEN AYRILMAK ZORUNDA KALAN ERMENİLERİN MÜLKİYET HAKLARININ GÜNÜMÜZDEKİ DURUMU HAKKINDA BİR DEĞERLENDİRME GİRİŞ.... 1.OSMALI TOPRAK HUKUKUNDA ÖZEL MÜLKİYETİN ANLAM VE KAPSAMI 1.1.OSMANLI HUKUKUNDA MÜLKİYET ANLAYIŞININ TEMEL İLKELERİ 1.2.TIMAR SİSTEMİNDE MİRİ ARAZİLERİM STATÜSÜ 1.2.1.MİRÎ ARAZİ 1.2.2.MUKATAALI ARAZİ 1.2.3.MALİKÂNE-DİVANİ SİSTEMİ 1.3. KÖYLÜLERE TEFVİZ EDİLEN MİRÎ ARAZİLERİN STATÜSÜ 1.4.MİRİ ARAZİNİN GERİ ALINMASI 1.5.MİRİ ARAZİDE YAPILMASI MÜMKÜN OLMAYANLAR 1.6.VAKIF ARAZİLERİNİN STATÜSÜ 2.MÜLKİYETİN TANZİMAT SONRASI STATÜSÜ 2.1.1858 ARAZİ KANUNNAMESİ 2.2.1858 KANUNNAMESİNİN ÖZELLİKLERİ 2.3.MÜLK ARAZİLERİN ARTMA EĞİLİMİ 2.3.1.TAPU NİZAMNAMESİ 2.3.2.OSMANLI DEVLETİNİN SON YILLARINDA MİRÎ ARAZİNİN MÜLK ARAZİYE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ YÖNÜNDE ATILAN ADIMLAR 3.ERMENİLERİN ZORUNLU İSKÂNI UYGULAMALARI SONRASINDA MÜLKLERİNİN İADESİNE İLİŞKİN UYGULAMALAR 4.TBMM’NİN KURULMASI İLE ORTAYA ÇIKAN HUKUKİ DURUM 5.LOZAN ANTLAŞMASI SONRASI ORTAYA ÇIKAN HUKUKİ DURUM VE KONU HAKKINDA KANUNİ DÜZENLEMELER 6. AZINLIK MENSUPLARININ MAL EDİNMELERİNE İLİŞKİN KANUNİ DÜZENLEMELER VE YARGI KARARLARI 6.1.AZINLIK VAKIFLARININ MAL EDİNMELERİ 6.2.ANAYASA MAHKEMESİ KARARI IŞIĞINDA TÜRKİYE’Yİ TERK EDEN ERMENİ AZINLIK MENSUBU GERÇEK ŞAHISLARIN MALLARININ DURUMU 7. ULUSLARARASI HUKUK VE AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİNDE ÖZEL MÜLKİYETİN KONUMU 8.AAİHM’İN ERMENİLERİN MÜLKİYET İDDALARINA BENZER BAŞVURULARDA İZLEDİĞİ TUTUM 9.TÜRKİYE’Yİ TERK EDEN ERMENİ AZINLIKMENSUPLARININ MÜLKÜYET.HAKLARININ GÜNÜMÜZDEKİ DURUMU 9.1.ZORUNLU GÖÇE TABİ TUTULANLARIN MALLARININ İADE EDİLDİĞİ OLGUSU 9.2.KURUTULUŞ SAVAŞINDA YENİDEN DÜŞMANLA İŞBİRLİĞİ YAPTIĞI İÇİN MALLARINA EL KONULANLARIN MÜLKİYET HAKLARINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME SONUÇ KAYNAKÇA II.KISIM BİRİNCİ BÖLÜM DEVLETLER HUKUKUNDA SÜRGÜNE İLİŞKİN TEMEL YAKLAŞIMLAR GİRİŞ 1.BİR DEVLETLER HUKUKU SORUNU OLARAK SÜRGÜNÜN FARKLI 2.ANLAŞILIŞININ ARDINDAKİ NEDENLER... 2.VATANINDA YAŞAMA HAKKI KAVRAMININ ORTAYA ÇIKIŞI 2.1.ALMAN ÖĞRETİSİNDE VATANINDA YAŞAMA HAKKI 2.2.FRANSIZ VE İNGİLİZ ÖĞRETİSİNDE VATANINDA YAŞAMA HAKKINA YAKLAŞIM 2.3.BİRLEŞMİŞ MİLLETLER VE VATANINDA YAŞAMA HAKKI 3.VATANINDA YAŞAMA HAKKINA HUKUKSAL DAYANAK BULMA ARAYIŞLARI 3.1.ORTA VE YENİ ÇAĞDA AVRUPA DEVLETLERİNİN UYGULAMALARI 3.2.1907 LAHEY SÖZLEŞMELERİ VE SÜRGÜN 3.3.BM SONRASI SÖZLEŞMELER VE SÜRGÜN 4.KENDİ GELECEĞİNİ BELİRLEME İLKESİ 5.DEVLETLERİN UYGULAMA ÖRNEĞİ: II. DÜNYA SAVAŞINDA ALMANLARIN SÜRGÜN EDİLMELERİ 5.1.POSTDAM ZİRVESİ 5.2.ALMANLARIN ÇEKOSLOVAKYA’DAN SÜRGÜN EDİLMELERİ:BENESCH KARARNAMESİ 6.GÜNÜMÜZ DEVLETLER HUKUKUNDA SÜRGÜNÜN HUKUKSAL NİTELEMESİ 7.SÜRGÜN HAKKINDA DEĞERLENDİRME KAYNAKÇA İKİNCİ BÖLÜM TÜRKİSTAN MUHTARİYETİ ÇÖKERKEN ERMENİLERCE GERÇEKLEŞTİRİLEN KATLİAMLAR GİRİŞ 1.TÜRKİSTAN’DA ERMENİ TOPLULUKLARININ OLUŞMASI 2. RUSYA’DA BOLŞEVİK DEVRİMİ VE TÜRKİSTAN MUHTARİYETİ’NİN KURULUŞU 3. TÜRKİSTAN MUHTARİYETİ’NİN YIKILIŞI VE ERMENİLER TARAFINDAN YAPILAN KATLİAMLAR 4. TÜRKİSTAN’DAKİ KATLİAMIN ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 5. ORTA ASYA TÜRK CUMHURİYETLERİ MODERN TARİHİNDE TÜRKİSTAN’DAKİ KATLİAMIN DEĞERLENDİRİLMESİ SONUÇ KAYNAKLAR ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DEVLETLER HUKUKU VE HUKUKA AYKIRILIKTAN SORUMLULUK 1.DEVLETLER HUKUKUNA AYKIRILIĞIN TARAFI 2.SORUMLULUĞUN KOŞULLARI 2.1.BİR DEVLETLER HUKUKU YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLALİ 2.2.KUSURLU VEYA KUSURSUZ SORUMLULUK 2.3.DEVLETLER HUKUKUNUN EMREDİCİ BİR KURALININ İHLALİ HALİNDE SORUMLULUK 2.4.ZARAR. 2.5. ZARAR İLE DEVLET ARASINDA İLLİYET BAĞI 2.6.SORUMLULUKTA ASGARİ STANDARTLAR 3. DEVLETLER HUKUKUNA AYKIRILIĞIN SORUMLUSU OLARAK DEVLET 3.1.FAİLİN DEVLET ORGANI OLARAK ÖZELLİĞİ 3.2.DEVLET ORGANLARININ SORUMLULUĞUNUN FARKLI KATEGORİLERİ 4.DEVLETİN, DEVLET ORGANI OLMAYAN ŞAHISLARIN DAVRANIŞLARINDAN SORUMLULUĞU 5.SORUMLULUĞUN ORTADAN KALKMASI 5.1.MEŞRU SAVUNMA VE MÜCBİR SEBEP 5.2.ZAMANAŞIMI 6.DEVLETLER HUKUKUNA AYKIRILIĞIN SONUÇLARI 6.1.HUKUKA AYKIRILIĞIN SONUÇLARINI GİDERME YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN SINIRLARI 6.2.HUKUKA AYKIRILIĞIN SONUÇLARINI ORTADAN KALDIRMA SÜRECİ 7.SOYKIRIMDAN KAYNAKLANAN SONUÇLARIN GİDERİLMESİ 7.1.1948 SOYKIRIMIN ÖNLENMESİ VE CEZALANDIRILMASINA İLİŞKİN SÖZLEŞMESİNE GÖRE MAĞDURLARA TAZMİNAT ÖDENMESİ 7.2.BM NEZDİNDE GELECEĞE DÖNÜK OLARAK SOYKIRIM MAĞDURLARINA TAZMİNAT ÖDENMESİNE İLİŞKİN ÇALIŞMALAR. 8. ALMANYA’NIN SOYKIRIM MAĞDURLARINA TAZMİNAT ÖDENMESİ UYGULAMASI 8.1.II. DÜNYA SAVAŞI SONRASI ALMANYA’NIN YAHUDİLERE TAZMİNAT ÖDEMESİ 8.2.ALMANYA’NIN BİRLEŞME SONRASINDA NAZİ KURBANLARINA ÖDEDİĞİ TAZMİNATLARA İLİŞKİN UYGULAMA ÖRNEKLERİ. 8.3.ALMANYA’NIN GÜNEYBATI AFRİKA (NAMİBYA) SOYKIRIMINA İLİŞKİN TAZMİNAT SORUNU VE KONUNUN ALMAN PARLAMENTOSUNDA DİLE GETİRİLİŞİ KAYNAKÇA DÖRDÜNCÜ BÖLÜM DEVLETLER HUKUKUNDA SOYKIRIMDAN SORUMLULUĞUN GELİŞİM SÜRECİ 1.SOYKIRIM SUÇU NE ZAMANDAN BERİ TARTIŞILIYOR? 2. BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI VE ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ KURMAYA DÖNÜK İLK GİRİŞİMLERİ 2.1.ALMANYA’YA KARŞI VERSAY ANTLAŞMASI VE LEİPZİG YARGILAMA SÜRECİ 2.2.SEVR ANTLAŞMASI VE ERMENİ İDDİALARI 2.2.1.MALTA YARGILAMALARI 2.2.2.İSTANBUL YARGILAMALARI. 3. İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI SONRASI NAZİLERİN TAKİP VE YARGILANMALARI 3.1.BİRLEŞMİŞ MİLLETLER SAVAŞ SUÇLARI KOMİSYONU. 3.2.LONDRA KONFERANSI 3.3.YARGIÇ JACKSON’IN RAPORU 3.4.NÜRNBERG ULUSLARARASI SAVAŞ SUÇLARI MAHKEMESİ VE YARGILAMALARI 4.TOKYO ULUSLARARASI SAVAŞ SUÇLARI MAHKEMESİ. 5.1948 SOYKIRIMIN ÖNLENMESİ VE CEZALANDIRILMASI SÖZLEŞMESİ 6.ESKİ YUGOSLAVYA SAVAŞ SUÇLARI MAHKEMESİ 6.1.KURULMASI 6.2.YETKİ VE GÖREVLERİ 6.2.CEZALANDIRILAN SUÇLAR RUANDA SOYKIRIM VE BENZERİ SUÇLARIN CEZALANDIRILMASINA İLİŞKİN SAVAŞ SUÇLARI MAHKEMESİ 7.1.KURULMASI 7.2.YETKİ VE GÖREVLERİ 7.3.MAHKEMENİN VERDİĞİ KARARLARDA GÜNCEL DURUM. 8.ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ 8.1.KURULUŞU. 8.2.YETKİ VE GÖREVLERİ 8.3.CEZALANDIRILAN SUÇLAR 8.4.ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN ÖZELLİKLERİ.. 9.TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE ULUSLARARASI CEZA MAHKEMELERİNİN YETKİ BAKIMINDAN KONUMU KAYNAKÇA BEŞİNCİ BÖLÜM 1948 SOYKIRIMIN ÖNLENMESİ VE CEZALANDIRILMASI SÖZLEŞMESİ GERİYE YÜRÜTÜLEBİLİR Mİ (ERMENİ OLAYLARI AÇISINDAN BİR DEĞERLENDİRME) 1.TEMEL PERSPEKTİFLER 2. XX..YÜZYIL BAŞLARINDA DEVLETLER HUKUKU SUÇLARINA İLİŞKİN YAKLAŞIMLAR 2.1.ÖĞRETİ VE SÖZLEŞMELERDE DURUM 2.2.BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI YILLARINDA MÜTTEFİKLER ARASINDA SAVAŞ SUÇLARI VE İNSANLIĞA KARŞI SUÇ TARTIŞMALARI 3. 20.YÜZYIL BAŞLARINDA YAŞANAN BİR ÖRNEK OLAY:NAMİBYALILAR’IN TEHCİRİ 4. KONUNUN ERMENİLERİN TEHCİRİ BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ. 5. DEVLETLER HUKUKU TEAMÜLÜNDEN SÖZ EDEBİLMENİN GEREKLERİ 6. NÜRNBERG YARGILAMALARI VE TARTIŞMALAR 7. ŞUBAT 2015 TARİHLİ HIRVATİSTAN-SIRBİSTAN KARARININ DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ 7.1.SUÇUN MADDİ UNSURUNU İSPAT İÇİN SUNULAN MAĞDUR BEYANLARINI VE DELİLLERİ ANCAK BELİRLİ KOŞULLARDA GEÇERLİ GÖRMESİ 7.2.SOYKIRIM KASTININ DAR YORUMLANMASI 7.3.MÜLKLERİN YAĞMALANMASI 7.4.KÜLTÜREL VARLIKLARIN YOK EDİLMESİ 7.5.TECAVÜZ OLAYLARI 7.6.SOYKIRIM SUÇUNDA YOK EDİLENLERİN SAYISI 7.7.ÖÇ ALMA FİİLLERİNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRME 7.8.ZORLA SÜRGÜN 7.9.GEÇMİŞE DÖNÜK UYGULAMA HAKKINDA MAHKEMENİN GÖRÜŞÜ 8.SOYKIRIMI ÖNLEME VE CEZALANDIRMA SÖZLEŞMESİNİN ZAMAN BAKIMINDAN GERİYE DÖNÜK UYGULANIP UYGULANAMAYACAĞI 9.TÜRKİYE 1915 OLAYLARININ HALEFİ MİDİR? 10.FARKLI DEVLETLERİN MAHKEMELERİNDE DAVA AÇMA ŞEKLİNDE