İşletmelerin Vergiden Kaçınma Ve Vergi Kaçırma Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma: Diyarbakır İli Örneği

İÇİNDEKİLER GİRİŞ BİRİNCİ BÖLÜM 1. İŞLETMELERİN VERGİYE KARŞI REAKSİYONLARI 1.1. İŞLETME KAVRAMI VE KAPSAMI 1.1.1. İşletmelerin Amaçları 1.1.1.1. Kar Elde Etmek 1.1.1.2. Toplumsal Fayda 1.1.1.3. Süreklilik1.1.2. İşletmelerin Sınıflandırılması 1.1.2.1. Üretim İşletmeleri 1.1.2.2. Hizmet İşletmeleri 1.1.2.3. Ticaret İşletmeleri 1.1.3. İşletmelerde Muhasebe ve Finansmanın Önemi 1.2. MUHASEBEDE HATA – HİLE KAVRAMI 1.3. MUHASEBEDE HİLE KAVRAMI 1.3.1. Muhasebe Hilelerinin Sebepleri 1.3.1.1. Hile Üçgeni 1.3.1.1.1. Baskı 1.3.1.1.2. Fırsat 1.3.1.1.3. Bahane 1.3.2. Muhasebe Hilelerinin Sonuçları 1.3.3. Hile Yöntemleri 1.3.4. Muhasebe Hilelerinin Türleri 1.3.4.1. Kasten Hata Yapılması 1.3.4.2. Kayıt Dışı İşlemler . 1.3.4.3. Zamanından Önce ve Sonra Kayıt . 1.3.4.4. İş ve İşlemlerin Gizlenmesi Amacıyla Farklı Hesaplar Açılması 1.3.4.5. Sahte Belge Düzenlenmesi veya Kullanılması 1.3.4.5.1. Resmi Belgelerin Haricinde Defter Tutulması 1.3.4.5.2. Resmi Belgelerin ve Kayıtların Gizlenmesi 1.3.4.5.3. Resmi Belgelerin ve Kayıtların Kısmen veya Tamamen Yok Edilmesi 1.3.4.5.4. Ödeme Kaydedici Cihazlarda Yapılan Hileler 1.3.4.6. Bilanço Maskelemesi 1.3.5. Muhasebe Hilelerinin Önlenmesi 1.4. HATA KAVRAMI 1.4.1. Vergi Usul Kanunu’nda Hata 1.4.1.1. Hesap Hataları 1.4.1.2. Vergilendirme Hataları 1.4.2. Muhasebe Açısından Hata vi 1.4.3. Muhasebe Hatalarının Çeşitleri 1.4.3.1. Matematiksel Hatalar 1.4.3.2. Kayıt Hataları 1.4.3.3. Unutulma ve Tekrarlama Hataları 1.4.3.4. Bilanço Hataları 1.5. VERGİ USUL KANUNU’NDA YER ALAN VERGİSEL AVANTAJLAR 1.5.1. Alacak ve Borç Senetlerinde Reeskont 1.5.2. Yenileme Fonu 1.5.3. Amortisman Ayrılması 1.5.4. Şüpheli ve Değersiz Alacaklar 1.5.5. Özel Maliyet Bedeli 1.5.6. Girişim Sermayesi Fonu Ayırma İKİNCİ BÖLÜM 2. VERGİLENDİRMEYE GENEL BİR BAKIŞ 2.1. VERGİ KAVRAMI 2.2. VERGİNİN EKONOMİK AÇIDAN ÖNEMİ 2.3. MÜKELLEFLERİN VERGİYE BAKIŞ AÇISI 2.4. VERGİ KAÇIRMA 2.4.1. Gölge Ekonomisi . 2.4.2. Ülkelerin Vergi Kaçırmaya Olan Tepkileri 2.4.2.1. A.B.D’nin Almış Olduğu Tedbirler 2.4.2.2. AB’nin Almış Olduğu Tedbirler 2.4.2.3. İngiltere’nin Yapmış Olduğu Düzenlemeler 2.4.2.4. Çin’in Yapmış Olduğu Düzenlemeler 2.4.2.5. Rusya’nın Yapmış Olduğu Düzenlemeler 2.5. VERGİDEN KAÇINMANIN TEORİK ÇERÇEVESİ 2.6. VERGİDEN KAÇINMANIN TÜRLERİ 2.6.1. Verginin Ertelenmesi 2.6.2. Gelir Aktarımı 2.6.3. Vergi Arbitrajı 2.6.4. Transfer Fiyatlandırması 2.6.5. Vergi Hukukunda Muvazaa 2.6.6. Vergi Hukukunda Peçeleme 2.7. VERGİ YÜKÜNÜN İŞLETMELER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ 2.7.1. Vergi Yükü Kavramı 2.7.2. Vergi Yükü Türleri 2.7.2.1. Toplam Vergi Yükü 2.7.2.2. Bireysel Vergi Yükü 2.7.2.3. Bireysel Net Vergi Yükü 2.7.2.4 Gerçek Vergi Yükü 2.7.3. Vergi Yüküne Karşı İşletme Tepkileri vii ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 3. İŞLETMELERİN VERGİDEN KAÇINMA VE VERGİ KAÇIRMA EĞİLİMLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA 3.1. LİTERATÜR TARAMASI 3.2. ARAŞTIRMANIN AMACI VE ÖNEMİ 3.3. ARAŞTIRMANIN SINIRLILIKLARI 3.4. VERİ TOPLAMA YÖNTEM VE ARACI 3.4.1. Verilerin Tanımlayıcı Faktör (FA) Analizi İçin Uygunluk Testleri 3.4.2. Tüm Yargı Cümleleri İçin Tanımlayıcı Faktör Analizi (FA) 3.5. ARAŞTIRMA MODELİ VE HİPOTEZLERİ 3.5.1. Araştırmanın Modeli 3.5.2. Araştırmanın Hipotezleri . 3.5.3. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi 3.6. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ 3.7. BULGULAR VE YORUMLAMA 3.7.1. Araştırmaya Katılanların Demografik Özelliklerinin Değerlendirilmesi 3.7.2. Diyarbakır’daki İşletmelerin Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Bağlamında Görüşlerinin Değerlendirilmesi 3.7.2.1 Katılımcıların Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Alt Boyutlarından “Yasal Etki” Boyutu Bağlamında Görüşlerinin Değerlendirilmesi 3.7.2.2. Katılımcıların Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Alt Boyutlarından “Mesleki Yetkinlik” Boyutu Bağlamında Görüşlerinin Değerlendirilmesi 3.7.2.3. Katılımcıların Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Alt Boyutlarından “Tercih ve Eğilimler” Boyutu Bağlamında Görüşlerinin Değerlendirilmesi 3.7.2.4. Katılımcıların Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Alt Boyutlarından “Vergiden Kaçınma” Boyutu Bağlamında Görüşlerinin Değerlendirilmesi 3.7.2.5. Katılımcıların Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Alt Boyutlarından “Vergi Kaçırma” Boyutu Bağlamında Görüşlerinin Değerlendirilmesi 3.7.2.6. Vergiden Kaçınma -1- Ölçeğine İlişkin Tanımlayıcı İstatistiksel Bulgular 3.8. İŞLETMELERİN VERGİDEN KAÇINMA -2- ÖLÇEĞİ BAĞLAMINDA VERGİ UYGULAMALARI HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 3.8.1. Katılımcıların Vergiden Kaçınma -2- Ölçeği Alt Boyutlarından “Uygunluk” Boyutu Bağlamında Görüşlerinin Değerlendirilmesi 3.8.2. Katılımcıların Vergiden Kaçınma -2- Ölçeği Alt Boyutlarından “Verginin Dağıtımı” Boyutu Bağlamında Görüşlerinin Değerlendirilmesi 3.8.3. Katılımcıların Vergiden Kaçınma -2- Ölçeği Alt Boyutlarından “Vergi Yükü” Boyutu Bağlamında Görüşlerinin Değerlendirilmesi 3.8.4. Katılımcıların Vergiden Kaçınma -2- Ölçeği Alt Boyutlarından “Kararlara Etki” Boyutu Bağlamında Görüşlerinin Değerlendirilmesi 3.8.5. Katılımcıların Vergiden Kaçınma -2- Ölçeği Alt Boyutlarından “Vatandaşlık” Boyutu Bağlamında Görüşlerinin Değerlendirilmesi 3.9. DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER BAĞLAMINDA VERGİDEN KAÇINMA -1- ÖLÇEĞİ AÇISINDAN FARKLILIKLARIN KARŞILAŞTIRILMASI 3.9.1. Katılımcıların Cinsiyetine Göre Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Boyutları Açısından Karşılaştırma 3.9.2. Katılımcıların Yaş Değişkenine Göre Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Boyutları Açısından Karşılaştırma viii 3.9.3. Katılımcıların Eğitim Düzeyi Değişkenine Göre Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Boyutları Açısından Karşılaştırma 3.9.4. İşletmenin Faaliyet Alanı Değişkenine Göre Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Boyutları Açısından Karşılaştırma 3.9.5. İşletmenin Faaliyet Süresi Değişkenine Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Boyutları Açısından Karşılaştırma 3.9.6. İşletmenin Yıllık Cirosuna Göre Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği 3.9.7. İşletmenin Vergi Türü Değişkenine Göre Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Boyutları Açısından Karşılaştırma 3.9.8. İşletmenin Türü Değişkenine Göre Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Boyutları Açısından Karşılaştırma 3.9.9. İşletmenin Personel Sayısı Değişkenine Göre Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Boyutları Açısından Karşılaştırma 3.10. VERGİDEN KAÇINMA -I- ÖLÇEĞİNİN VERGİDEN KAÇINMA DAVRANIŞIYLA İLİŞKİ (KORELASYON) ANALİZLERİ 3.10.1. Vergiden Kaçınma Davranışı ile Vergiden Kaçınma -1- Ölçeği Boyutları Açısından İlişkinin İncelenmesi 3.11. VERGİDEN KAÇINMA -I- ÖLÇEĞİNİN VERGİDEN KAÇINMA DAVRANIŞI ÜZERİNE ETKİ (REGRESYON) ANALİZLERİ SONUÇ VE DEĞERLENDİRME KAYNAKÇA EKLER EK 1: ARAŞTIRMA ANKETİ