Sosyal Güvenlik Kurumunca Yapılan Yersiz Ödemelerin Geri Alınması

Sosyal Güvenlik Kurumu, her yıl milyonlarca kişiye sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası yardımı yapmaktadır. Yapılan yardımların bir kısmı hak kazanma koşulları eksik olmasına rağmen yapılmaktayken, bir kısım yardım ise kesilmesi gereken nedenler ortaya çıkmasına rağmen kesilmemektedir. Bazen de olması gereken miktardan daha fazla miktarda yardım yapılmaktadır. Bu tür yardımlar yersiz ödeme oluşturur. İlgililere yersiz ödeme yapılması Kurumun aktüeryal dengesini olumsuz etkilemektedir. Kurumun aktüeryal dengesinin korunması ve eşitlik ilkesine aykırı sonuçların engellenmesi için yersiz ödemelerin geri alınması gerekmektedir. Ancak yersiz ödemeler geri alınırken hukukun temel ilkeleri dikkate alınmalı ve ilgililerin Kurum işlemine duydukları güven korunarak adaletsiz sonuçların doğması engellenmelidir. Hukukumuzda yersiz ödemelerin geri alınması 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 96. maddesi ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan Fazla veya Yersiz Ödemelerin Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik'le düzenlenmiştir. Kanunun 96. maddesinde yersiz ödemelerin geri alınması, yersiz ödemenin Kurum hatasından ya da ilgililerin kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmasına göre ayrım yapılarak düzenlenmiştir. Kitapta yersiz ödemelerin geri alınmasına ilişkin yasal düzenlemeler ve söz konusu düzenlemelerin sonuçları farklı hukuk dallarına ve yer yer Alman hukukundaki düzenlemelere temas ederek incelenmiş, sorun olduğu düşünülen hususlarda çözüm önerileri sunulmuştur.